โคเอนไซม์คิวเท็น (CoQ10) คืออะไร ประโยชน์ต่อพลังงาน เซลล์ และผิวพรรณ 

 โคเอนไซม์คิวเท็น หรือ CoQ10 เป็นสารคล้ายวิตามินที่พบในทุกเซลล์ของร่างกาย โดยเฉพาะอวัยวะที่ใช้พลังงานสูงอย่างหัวใจ ไต และตับ ทำหน้าที่ช่วยในการสร้างพลังงานระดับเซลล์และมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระที่ทรงพลัง จึงมีส่วนช่วยบำรุงหัวใจ ลดอาการอ่อนเพลีย เสริมสมรรถภาพร่างกาย และยังช่วยชะลอริ้วรอย ฟื้นฟูผิวให้แลดูอ่อนเยาว์ การได้รับ CoQ10 อย่างเพียงพอจึงมีบทบาทสำคัญทั้งต่อสุขภาพและความงาม

   โคเอนไซม์คิวเท็น (CoenzymeQ10) หรือที่เราเรียกสั้นๆ ว่า โคคิวเท็น (CoQ10) นั้น เป็นที่รู้จักกัน ในชื่ออื่นอีกหลายชื่อ เช่น ยูบิควิโนน (Ubiquinone) จัดเป็นสารจำพวก วิตามินหรือคล้ายวิตามิน ซึ่งมีในทุกเซลล์ของร่างกาย CoQ10 ถูกค้นพบในปี ค.ศ.1957 คือสารที่มีคุณสมบัติคล้ายวิตามินซึ่งร่างกายสามารถผลิตเองได้ในปริมาณหนึ่ง มีฤทธิ์ช่วยขนส่งอิเล็กตรอนและช่วยในกระบวนการผลิตพลังงานของเซลล์ในร่างกาย และกระตุ้นการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย โดยสารชนิดนี้มักพบได้มากในอวัยวะที่ต้องใช้พลังงานมาก เช่น หัวใจ ไต ตับ และตับอ่อน

โคเอนไซม์คิวเท็นสำคัญ อย่างไร

   CoQ10 ไม่ได้ให้พลังงานโดยตรงแก่ร่างกาย แต่เป็นโคเอนไซม์ที่จำเป็น ในการจุดเริ่มปฏิกิริยาเคมี

เพื่อสร้างพลังงาน จึงมีความสำคัญต่อกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ เนื่องจากหัวใจต้อง

ทำงานตลอดเวลา ไม่ว่ายามตื่นหรือหลับ จากการศึกษากว่า 25 ปีในญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา อิตาลี และประเทศอื่นๆ ทั่วโลก พบว่าผู้ป่วยด้วยโรคหัวใจล้มเหลว ที่ทำการศึกษาล้วนมีภาวะขาด CoQ10 ที่รุนแรง ซึ่งเมื่อได้รับ CoQ10 ปริมาณเพียงพอ ก็สามารถฟื้นฟูการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจอย่างได้ผล ประมาณ 95% ของปฏิกิริยาพลังงานในร่างกาย ล้วนเกิดจากบทบาทของ CoQ10 จากกลไกบทบาทในกล้ามเนื้อเรียบ ยังใช้ช่วยอธิบายในกรณีหายใจลำบาก หายใจแล้วเหนื่อย ว่าอาจมีภาวะขาด CoQ10 ร่วมด้วย    

   คุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) ของ CoQ10 ทำให้วงการแพทย์นำ CoQ10 มาใช้ในการร่วมรักษาโรคต่างๆ ที่มีสาเหตุมาจาก ระดับสารต้านอนุมูลอิสระ ในร่างกายลดลง CoQ10 ยังมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ ช่วยคงไว้ซึ่งผนังเซลล์ CoQ10 ยังถูกจัดให้เป็น potent antioxidant ป้องกันการเกิดริ้วรอยอีกด้วย

บทบาทสำคัญของ CoQ10 มี 2 กลุ่ม

1. โคเอนไซม์คิวเท็นกับสุขภาพของหัวใจ

โรคหลอดเลือดหัวใจโคโรนารี เป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะหัวใจล้มเหลวและเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของมนุษย์ เกิดจากการสะสมของไขมันโดยตรงบนผนังหลอดเลือด หรือภาวะหลอดเลือดแข็งตัวโคเอนไซม์คิวเท็นมีบทบาทสำคัญมากในการลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัว โดยจำกัดปริมาณของไขมันที่จะไปสะสมบนผนังหลอดเลือด นักวิจัยบางท่านเชื่อว่า การเสริมวิตามินอี (Vitamin E) ร่วมกับ โคเอนไซม์คิวเท็น ให้ผลในการลดความเสี่ยงและเพิ่มการป้องกันภาวะหลอดเลือดอุดตันได้มากกว่า การได้รับเพียงอย่างเดียว นอกจากนั้นยังมีรายงานว่า โคเอนไซม์คิวเท็นสามารถช่วยและลดการสะสมของโคเลสเตอรอลในเลือด เพิ่มเอชดีแอล โคเลสเตอรอล (HDL-Cholesterol) ได้ด้วย

ผู้ที่มีอาการปวดเค้นหน้าอก (Angina) การเสริมด้วยผลิตภัณฑ์เสริมอาหารโคเอนไซม์คิวเท็น สามารถลดอาการปวดเค้นหน้าอกลงได้ และยังมีความสามารถออกกำลังกายได้นานขึ้นด้วย

2. โคเอนไซม์คิวเท็นกับการต้านอนุมูลอิสระ

อนุมูลอิสระเกิดขึ้นได้โดยธรรมชาติในชีวิตประจำวัน ร่างกายผลิตอนุมูลอิสระขึ้นจากหลายสาเหตุ อาทิ กระบวนการอักเสบภายในร่างกาย การทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน สิ่งแวดล้อม ความไม่สมดุลที่เกิดขึ้นในร่างกาย แหล่งของอนุมูลอิสระ ได้แก่ มลภาวะ การออกกำลังกาย แสงแดด การสูบบุหรี่ ยาปราบศัตรูพืช รังสีเอ็กซ์ (x-ray) และอาหารทอด เป็นต้น

ผิวหนังของคนเรามีสารต้านออกซิเดชันอยู่จำนวนมาก ได้แก่ วิตามินอี โคเอนไซม์คิวเท็น เป็นต้น แสงแดดมีผลให้ปริมาณของสารต้านอนุมูลอิสระลดลง การมีอายุเพิ่มขึ้นพบว่ามีการสร้างโคเอนไซม์คิวเท็นลดลงเช่นกัน จึงอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผิวหนังเกิดริ้วรอยเมื่อมีอายุมากขึ้น โคเอนไซม์คิวเท็นมีบทบาทสำคัญในการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ทั้งที่เกิดขึ้นจากปฏิกิริยาในร่างกายและจากสภาวะภายนอก จึงป้องกันการเสื่อมสภาพของเซลล์ต่างๆ ในร่างกายโดยเฉพาะเซลล์ที่กล้ามเนื้อหัวใจ รวมถึงปกป้องการทำลายดีเอ็นเอ (DNA) ได้ด้วย

ประโยชน์ของโคเอนไซม์คิวเท็นในการรักษา

• โรคหัวใจ จากผลการทดลอง ในผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวเรื้อรัง โดยจัดให้ผู้ป่วยได้รับ CoQ10 เพิ่มเติมในปริมาณ 100 มิลลิกรัมต่อวัน เป็นเวลา 4 สัปดาห์ พบว่าระดับพลาสม่า CoQ10 สูงขึ้นถึง 3 เท่า ดัชนีวัดค่าความหนาผนังกล้ามเนื้อหัวใจสูงขึ้นตามลำดับ
• โรคความดันโลหิตสูง ในการศึกษาผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โดย Dr.Langsjoen ผู้ป่วยร้อยละ 51มีอาการดีขึ้น มี Dias tolic pump มากขึ้น จนหยุดยาลดความดันโลหิตได้ ภายใน 4 เดือนหลังการใช้ CoQ10 ช่วยปกป้องปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการตีบแข็งของหลอดเลือด ภาวะที่หลอดเลือดตีบแข็ง = ไม่ยืดหยุ่น ย่อมเป็นปัจจัยก่อความดันเลือดเพิ่มนั่นเอง
• โรคทาลัสซีเมีย สำหรับผู้ป่วยโรคทาลัสซีเมีย ผลการทดลองของคณะแพทย์ศิริราช พบว่าการได้รับ CoQ10 เพิ่มเติมในปริมาณ 100 มิลลิกรัมต่อวัน เป็นเวลา 6 เดือนติดต่อกัน จะช่วยลด oxidative stress ทำให้การต้านอนุมูลอิสระ ทำงานได้ดียิ่งขึ้น
• เหงือกอักเสบ ก็มีรายงานถึงผลตอบรับที่ดีต่อ CoQ10
• ผลข้างเคียงจากยาลดไขมัน (statin)  นอกเหนือไปจากบทบาทในการรักษาโรคหัวใจแล้ว CoQ10 ยังจำเป็นต่อผู้ที่ได้รับยาลดไขมัน หรือยาลดระดับ โคเลสตอรอลในเลือด เพราะยาลดไขมันมักหยุดยั้งกระบวนการสร้าง CoQ10 ก่อเกิดภาวะขาด CoQ10 รุนแรง
• โรคที่เกิดจากเซลล์สมองเสื่อม  เซลล์สมองก็มากด้วยไมโตคอนเดรีย เพราะต้องการพลังงานมาก เช่นเดียวกับหัวใจและตับ ที่ใดมากไมโตคอนเดรียก็จำเป็นต้องมี CoQ10 ร่วม จุดประกายปริมาณมาก อีกทั้ง CoQ10 ยังเป็นตัวคอยต้านอนุมูลอิสระรอบๆ ผนังเซลล์ มิให้เข้าไปทำลาย DNA แน่นอนว่าหากขาด CoQ10 ไมโตคอนเดรียสูญเสียผู้ร่วมก่อสร้างพลังงาน สมองก็ทั้งล้า และเสียหาย มากๆ การศึกษาพบว่า CoQ10 สามารถชะลอการเสื่อม ของเซลล์สมอง ที่เกิดจาก oxidative stress ได้
• เป็น Cellular burn ในการลดความอ้วนและต้านอนุมูลอิสระ
• เป็น Antox ช่วยให้ผิวสดใส ชลอชรา

ผู้ที่ควรได้รับ โคเอนไซม์คิวเท็น

• ผู้สูงอายุ และผู้ที่อายุเกิน 21 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะผู้มีภาวะขาด CoQ10
• ผู้ป่วยโรคหัวใจ
• ภาวะความดันโลหิตสูง
• ผู้ป่วยโรคทาลัสซีเมีย ลิวคีเมีย
• ภาวะเหงือกอักเสบ
• ผู้ที่ได้รับยาลดไขมัน / ยาลดระดับโคเลสตอรอล
• ผู้ป่วยโรคพาร์กินสันและโรคที่เกิดจากเซลล์สมองเสื่อม
• ริ้วรอย ชลอชรา
• อ้วน เบาหวาน
• นักกีฬาหรือผู้ที่ต้องใช้พลังงานมาก
• ผู้ที่มีอาการชัก (stroke)
• ผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะพร่องโคคิวเทน

ขนาดและวิธีใช้

• สำหรับส่งเสริมสุขภาพผิว  30-60 มิลลิกรัม สำหรับผู้ที่ต้องการรับประทานเพื่อผิวพรรณที่มีสุขภาพดีขึ้น เพื่อป้องกันการเกิดริ้วรอยก่อนวัยอันควร 
• สำหรับส่งเสริมการทำงานของสมอง  30-60 มิลลิกรัม ขนาดที่แนะนำให้รับประทานต่อวัน สำหรับผู้ใหญ่ นักเรียน นักศึกษาที่ต้องใช้สมองอย่างหนัก หรือผู้ที่มีภาวะเครียด พักผ่อนน้อย สามารถปกป้องการทำลายของ อนุมูลอิสระในสอมง และยังช่วยในเรื่องของความจำได้เป็นอย่างดีด้วย
• สำหรับส่งเสริมการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด  90-120 มิลลิกรัม สำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวที่ไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่างได้อย่างเต็มที่เกิดจากภาวะการขาด โคเอนไซม์คิวเท็น ที่รุนแรง หรือสำหรับผู้ที่รับประทานยาลดระดับคอเลสเตอรอลเพื่อลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ ก็จะส่งผลทำให้ปริมาณโคเอนไซม์คิวเท็น ในร่างกายลดลงได้เช่นกัน ผู้ป่วยจึงควรได้รับโคเอนไซม์คิวเท็น ในปริมาณที่เพียงพอ เพื่อการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจที่จะถูกฟื้นฟูให้มีประสิทธิภาพที่ดีขึ้น ทำให้เลือดไหลเวียนได้คล่องตามปกติ